|
Comisiwn y Cynulliad |
|
Lleoliad: |
Ystafell Gynhadledd 4B - Tŷ Hywel |
|
|
|||
|
Dyddiad: |
Dydd Llun, 5 Tachwedd 2018 |
|
||||
|
Amser: |
12.30 - 14.20 |
|
||||
|
|
||||||
|
|
||||||
|
Cofnodion: AC(5)2018(8) |
||||||
|
|
|
|
||||
|
Aelodau’r Comisiwn: |
|
Elin Jones AC (Cadeirydd) Suzy Davies AC Adam Price AC Joyce Watson AC |
||||
|
|
|
|||||
|
|
|
|
||||
|
Swyddogion yn bresennol: |
|
Manon Antoniazzi, Prif Weithredwr a Chlerc y Cynulliad Dave Tosh, Cyfarwyddwr Adnoddau Craig Stephenson, Cyfarwyddwr Ymgysylltu Nia Morgan, Cyfarwyddwr Cyllid Non Gwilym, Pennaeth Cyfathrebu Jan Koziel, Head of Procurement Anna Daniel, Pennaeth Trawsnewid Strategol Huw Gapper, Senior Constitutional Change Officer Sulafa Thomas, Pennaeth y Gwasanaeth Cymorth i'r Comisiwn ac i'r Aelodau Elin Roberts, Cynghorwr Polisi i'r Llywydd, Cynghorwr Polisi i'r Llywydd Gwion Evans, Pennaeth Swyddfa Breifat y Llywydd
|
||||
|
|
|
|||||
|
|
|
|
||||
|
Eraill yn bresennol: |
|
|
||||
|
|
|
|||||
1 Cyflwyniad
1.1 Cyflwyniad ac ymddiheuriadau
Ni chafwyd ymddiheuriadau.
1.2 Datganiadau o fuddiant
Ni chafwyd datganiadau o fuddiant.
1.3 Cofnodion y cyfarfod blaenorol
Cytunwyd ar gofnodion y cyfarfod a gynhaliwyd ar 24 Medi.
Cytunodd y Comisiynwyr y dylid ymdrin â'r gwaith o weithredu argymhellion y Comisiwn Etholiadol ar dreuliau etholiadol drwy is-ddeddfwriaeth, yn amodol ar gael sicrwydd priodol ynghylch amseru. Cafwyd y sicrwydd hwnnw gan Lywodraeth Cymru, a'i rannu â'r Comisiynwyr, sy'n golygu bod y penderfyniad a wnaed felly wedi'i gadarnhau.
2 Y wybodaeth ddiweddaraf am Gyllideb y Comisiwn ar gyfer 18/19
Diweddarwyd y Comisiynwyr ar wahanol agweddau ar gyllideb y Comisiwn ar gyfer y flwyddyn gyfredol.
Trafododd y Comisiynwyr danwariant a ragwelir mewn perthynas â defnyddio cyllideb y Penderfyniad a'r amcangyfrif o gostau Cyllid Pensiwn yr Aelodau, a gafwyd gan Adran Actiwari'r Llywodraeth, sy'n is na'r gyllideb a osodwyd cyn dechrau'r flwyddyn ariannol.
Cytunodd y Comisiynwyr i gyflwyno Cyllideb Atodol, i'w chynnwys yng nghynnig cyllideb Llywodraeth Cymru, i wneud gostyngiad o £500,000 yng nghyllideb y gwariant a reolir yn flynyddol a gostyngiad o £500,000 yn llinell Penderfyniad y Bwrdd Taliadau yn y gyllideb (cyflogau Aelodau a chostau cysylltiedig).
Cytunodd y Comisiwn i gynnig Cynllun Ymadael Gwirfoddol, y rhagwelir y bydd yn hwyr ym mis Tachwedd 2018 i sicrhau y gall barhau i ddarparu'r sgiliau, yr arbenigedd a'r capasiti angenrheidiol i gefnogi'r Cynulliad drwy'r heriau penodol yn sgil Brexit a Newid Cyfansoddiadol. Tynnwyd sylw'r Pwyllgor Cyfrifon Cyhoeddus a'r Pwyllgor Cyllid at y posibilrwydd o Gynllun Ymadael Gwirfoddol yn ystod y cylch cyllideb diweddar a'r gwaith o graffu ar y cyfrifon.
Cytunodd y Comisiynwyr y dylai'r Prif Weithredwr a'r Swyddog Cyfrifyddu ysgrifennu at y Pwyllgor Cyfrifon Cyhoeddus a'r Pwyllgor Cyllid i roi gwybod iddynt am y penderfyniadau hyn.
3 Ymateb i'r argymhellion yn adroddiad y Pwyllgor Cyllid ar Gyllideb y Comisiwn ar gyfer 2019-20
Cafodd y Comisiynwyr y wybodaeth ddiweddaraf am hynt Cyllideb Comisiwn y Cynulliad ar gyfer 2019-20 drwy'r broses graffu. Roedd y Pwyllgor Cyllid wedi adrodd a chytunodd y Comisiynwyr ar ymateb y Comisiwn i'r argymhellion a godwyd yn adroddiad y Pwyllgor Cyllid. Cytunodd y Comisiynwyr y bydd dogfen y gyllideb derfynol ar gyfer 2019-20 yn cael ei gosod ar 7 Tachwedd 2018. Caiff ei thrafod yn y Cyfarfod Llawn ar 14 Tachwedd.
4 Y strategaeth ymgysylltu â’r cyhoedd
Trafododd y Comisiynwyr bapur a roddodd y wybodaeth ddiweddaraf am y gweithgareddau ymgysylltu â'r cyhoedd a gyflwynwyd gan staff y Comisiwn ar ran y Cynulliad ers 2016. Trafodwyd uchafbwyntiau'r prif gyflawniadau hyd yma a nodwyd y cynnydd a wnaed ar fentrau ymgysylltu allweddol ers mis Mai 2016. Soniodd y Comisiynwyr am roi mwy o broffil i feysydd lle mae'r Cynulliad wedi arwain y ffordd ar faterion deddfwriaethol penodol. Trafodwyd hefyd y cyfle i godi ymwybyddiaeth yr Aelodau o faint o weithgarwch allgymorth a wneir gan staff y Comisiwn.
Cadarnhaodd y Comisiynwyr fod y strategaeth yn adlewyrchu eu blaenoriaethau ymgysylltu o nawr hyd at ddiwedd y Cynulliad hwn, a chymeradwywyd y cerrig milltir a'r dyddiadau cwblhau allweddol.
5 Caffael yng Nghymru
Roedd y Comisiynwyr wedi gofyn am wybodaeth am ffyrdd o gynyddu'r gyfran o wariant caffael y Comisiwn gyda chyflenwyr Cymreig a chyflenwyr sydd wedi'u lleoli yng Nghymru. Trafodwyd papur a oedd yn nodi strategaeth ar gyfer cynyddu cyfran y gwariant caffael gyda chyflenwyr Cymreig a chyflenwyr sydd wedi'u lleoli yng Nghymru. Roedd y manylion hefyd yn cwmpasu Dangosydd Perfformiad Allweddol corfforaethol newydd ar wariant cyflenwyr Cymreig i roi ffocws i fonitro cynnydd yn ffurfiol.
Nododd y Comisiynwyr y wybodaeth a ddarparwyd a chefnogodd gyfeiriad y gwaith.
6 Diwygio etholiadol – y wybodaeth ddiweddaraf
Trafododd y Comisiynwyr nifer o faterion yn ymwneud â dilyniant eu gweithgarwch diwygio etholiadol:
Trafododd y Comisiynwyr agweddau ar y gwaith sy'n ymwneud â gwybodaeth gyhoeddus a chodi ymwybyddiaeth ymhlith pobl ifanc o ran gallu adlewyrchu hyn yn y Memorandwm Esboniadol a fydd yn cyd-fynd â'r Bil pan gaiff ei gyflwyno. Trafodwyd y pwysigrwydd o sicrhau bod pobl ifanc yn cael eu hannog a'u cefnogi i arfer eu hawl i bleidleisio. Cytunodd y Comisiynwyr y dylai swyddogion weithio gyda Llywodraeth Cymru a rhanddeiliaid allanol i ddatblygu cynllun ar gyfer codi ymwybyddiaeth ymhlith pobl ifanc cyn etholiadau 2021, ac yn enwedig mynd i'r afael â hyn mewn ysgolion. Gwnaethant ofyn am gael eu diweddaru wrth i'r gwaith hwn fynd rhagddo.
O ganlyniad i ddatganoli pwerau yn Neddf Cymru 2017, mae'r Comisiwn Etholiadol wedi cysylltu â'r Llywydd a Llywodraeth Cymru i gynnig bod y Cynulliad yn deddfu i wneud y Comisiwn Etholiadol yn atebol i'r Cynulliad a chael ei ariannu gan Gomisiwn y Cynulliad, mewn perthynas ag etholiadau datganoledig yng Nghymru (etholiadau llywodraeth leol ac etholiadau'r Cynulliad). Trafododd y Comisiynwyr rai o'r materion cymhleth ynghylch sut a phryd y gellid gwneud newidiadau deddfwriaethol. Teimlai'r Comisiynwyr fod gwerth yn y Comisiwn Etholiadol yn bod yn atebol i'r Cynulliad am ei waith yng Nghymru. Cytunwyd i gael barn ar yr egwyddor gan eu grwpiau ar y cynnig hwn gan y Comisiwn Etholiadol, i ddatblygu newidiadau yn y Bil diwygio, a gefnogir gan Lywodraeth Cymru.
Rhoddodd y Llywydd ddiweddariad ar lafar ar yr adborth a gafodd ar ddisgrifwyr i'r Aelodau a'r sefydliad yn y dyfodol, a'r cynigion y mae'n bwriadu eu gwneud o ganlyniad i hyn.
Trafododd y Comisiynwyr yr opsiynau a chytunodd fod angen gwneud penderfyniad er mwyn cyflwyno'r Bil. Cytunodd y Comisiwn i'r Llywydd benderfynu hyn, fel yr Aelod Cyfrifol, a dywedodd y Llywydd ei bod yn bwriadu bwrw ymlaen â'r newid enw yr ymddengys ei fod yn adlewyrchu barn y mwyafrif o grwpiau'r Cynulliad ar hyn o bryd. Cadarnhawyd pe bai opsiynau eraill yn dod i'r amlwg wedyn, y gellid ystyried y rhain yng Nghyfnod 2. Felly, y cynllun yw y dylai'r newid enw a gyflwynir yn y Bil fod yn enw uniaith "Senedd"; ac y cyfeirir at Aelodau fel "Aelodau'r Senedd (AS)/Members of the Senedd (MS)" ac yn unigol fel "Aelod o'r Senedd"/Member of the Senedd". Teitl byr cysylltiedig y Bil fyddai "Bil Senedd ac Etholiadau (Cymru)". Byddai'r Comisiwn yn cael ei alw'n "Comisiwn y Senedd".
7 Cerflun Rhodri Morgan
Trafododd y Comisiynwyr gais a ddaeth i law yn gofyn am gytundeb mewn egwyddor, am gerflun i goffáu bywyd a gwaith y diweddar Brif Weinidog, Rhodri Morgan, i'w osod ar ystâd y Cynulliad.
Gofynnodd y Comisiynwyr am ddatblygu polisi i ddarparu proses ar gyfer gwneud penderfyniadau ynghylch ceisiadau yn y dyfodol ar gyfer gosod cofebion a cherfluniau. Yn y cyfamser roeddent yn fodlon, mewn egwyddor, y gellid gosod cerflun o Rhodri Morgan, fel Prif Weinidog cyntaf Cymru ar dir y Cynulliad, yn amodol ar gael sicrwydd addas, y dylai trydydd parti ddal y cerflun mewn ymddiriedaeth a bod yn gyfrifol amdano.
8 Llwybr Seren Cymru
Cafodd y Comisiynwyr ddiweddariad ar ddatblygiadau diweddar ynghylch y cynigion hirdymor ar gyfer 'Llwybr Seren Cymru'. Daeth y Comisiynwyr i'r casgliad nad oeddent yn teimlo eu bod yn gallu cefnogi'r syniad o ddatblygu 'Llwybr Seren Cymru' ar ystâd y Cynulliad.
9 Papurau i’w nodi:
9.1 Y Cynulliad ar dudalen
Nododd y Comisiynwyr ddogfen fer a luniwyd i grynhoi diben, gweledigaeth, nodau, blaenoriaethau a gwerthoedd cyfredol Comisiwn y Cynulliad.
9.2 Diweddariad gan y Bwrdd Gweithredol (penderfyniadau RAD)
Nododd y Comisiynwyr y diweddariad arferol.
10 Unrhyw fater arall
· Swyddfa'r Comisiynydd Safonau - diweddarwyd y Comisiynwyr ynghylch y newidiadau a wnaed i wella'r strwythur staffio sy'n cefnogi'r Comisiynydd Safonau. Roedd hyn yn sgil y swm cynyddol o waith mewn perthynas ag ymholiadau i swyddfa'r Comisiynydd Safonau dros y flwyddyn hon, ac mewn ymateb i argymhellion a wnaed gan y Pwyllgor Safonau Ymddygiad.
Yn y cyfnod ers y cyfarfod blaenorol, roedd y Comisiynwyr wedi cytuno i benodi cynghorwyr annibynnol i'r Comisiwn, yn dilyn proses recriwtio agored a thryloyw.